Anne sütünün herhangi bir nedenle temin edilemediği durumlarda bebek katı gıda ile beslenmemeli, mutlaka yenidoğan için uygun içerikte üretilmiş olan anne sütüne en yakın mama tercih edilmelidir. Bu gibi bir durumda bebeğin fiziksel, zihinsel ve nörolojik gelişiminin takip edilmesi, tercih edilen mamanın ve miktarının uygunluk açısından değerlendirilmesi önemlidir. Her bebek için en sağlıklı besin kaynağı anne sütüdür ancak metabolik hastalık varlığı, annenin ilaç kullanması, anne sütünün yetersiz olması gibi bazı durumlarda yenidoğan bebeklerde mama kullanımı tercih edilebilir (1). Dünya Sağlık Örgütü, bebeklerin özellikle yaşamın ilk 6 ayında yalnızca anne sütü ile beslenmesini, altıncı aydan sonra ise ek gıdalarla birlikte anne sütü alımını 2 yaşa kadar sürdürmesini önerir. Bu beslenme şekli, bebeğin ihtiyaç duyduğu tüm protein, lipid, karbonhidrat, vitamin ve minerali eksiksiz olarak alması ve dolayısıyla tüm vücut sistemlerinin sağlıklı şekilde gelişmesi için son derece önemlidir. (2)
Yenidoğan Bebeklerde Mama Kullanımı Ne Gibi Sorunlara Yol Açar?
Yenidoğan mama kullanımına bağlı olarak görülebilen sorunların bir kısmı şu şekilde açıklanabilir:
- Anne sütünün alınamaması her şeyden önce anne-bebek bağlılığını olumsuz etkileyebilir. Emzirmek anne için, emmek de aynı şekilde bebek için bilişsel bir terapi niteliğindedir. Her emzirme işlemi ile anne ve bebek arasındaki etkileşim artar ve karşılıklı bağlılık güçlenir. Dolayısıyla yenidoğan bebeklerde mama kullanımı sırasında anne-bebek bağlılığında değişim riski meydana gelebilir. Bunun önüne geçebilmek için bebeğini mama ile beslerken mümkün olduğunca etkileşim kurmalı, ten ve göz teması ile bebeğini hissetmeye özen göstermelisin.(1) Ebeveyn-bebek etkileşimini desteklemeye yönelik daha pek çok girişim için Happy Fam uygulamasından destek alabilirsin.
- Anne sütü içeriği bebeğin ilk 6 ay boyunca tüm protein, karbonhidrat, lipit, mineral ve vitamin ihtiyacını tek başına karşılamasının yanı sıra, barındırdığı sayısız hücresel ve kimyasal bileşen sayesinde bebeği çeşitli enfeksiyonlardan korur. Büyüme ve gelişmeyi etkiler, bağışıklık sistemini düzenler ve bebeğin sağlık bütünlüğünü temelinden destekler. Mama ile beslenen bebeklerde bağışıklık sistemi problemleri, büyüme ve gelişme geriliği, enfeksiyonlara yatkınlık gibi çeşitli rahatsızlıkların gelişme riski artabilir. (2)
- Anne sütü sindirim enzimlerini artırarak mide ve bağırsak pH’ını düzenler, sağlıklı bakteri florasının gelişimini destekler. Yenidoğan bebeklerde mama kullanımı sırasında en sık karşılaşılan sorunlardan biri sindirim problemleridir. Mama tüketimi ile bebekte hazımsızlık, gaz ve dışkılama problemleri ortaya çıkabilir.
Yenidoğan Bebeğe Mama Verilmesi Durumunda Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar:
Anne sütünün içeriği, bebeğin yaşına göre değişiklik gösterir. Bebeğin doğumdan sonraki ilk aylarda ihtiyaç duyduğu besin ve kalori miktarı ile dördüncü-beşinci aylarda ihtiyaç duyduğu kalori miktarı farklı olacağı için anne sütünün içeriği de bu doğrultuda değişiklik gösterir. Dolayısıyla bebeğin haftasına/ayına göre beslenmesi, ihtiyaç duyduğu kaloriyi eksiksiz olarak alması ve sağlıklı gelişimi sürdürmesi adına önemlidir. (3) Bu noktada mama ile beslenen bebekler için de aynı bakış açısına sahip olunması gerekir. Bebek 0-6 aylık dönemde ise protein miktarı o dönemdeki anne sütüne en yakın mama tercih edilmelidir. 6 aydan sonra ise bebek beslenmesine uygun olarak geliştirilmiş ve demirle zenginleştirilmiş olan devam maması tüketilmelidir. (4)
Mama kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da hazırlama ve saklama koşulları olmalıdır. Tercih edilen mama grubu için uygun hazırlama, saklama ve kullanma şartlarının bilinmesi gerekir. Örneğin toz mamalar hazırlanırken ve saklanırken hijyenik koşullara özen gösterilmeli, kullanıma hazır sıvı formdaki mamalar tercih ediliyorsa kutu açıldıktan sonra buzdolabında 48 saat saklanabileceği bilinmelidir. (4)
Beslenme konusuna tüm yönleri ile hakim olmak ve bebeğinin beslenme takibini keyifle yapmak için Happy Fam uygulamasını edinebilir, ihtiyacın olan sayısız içerik ve öneriye güvenle erişebilirsin.
Kaynakça:
(2): https://www.journalagent.com/tpa/pdfs/TPA-57689-BILGEN.pdf
(3): https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/751725