Bebek gelişimi oldukça önemlidir ve yakından takip edilmelidir. Bu noktada bebeğin ihtiyaçlarına zamanında kulak vermek kadar zihinsel gelişimi için de yapılması gereken önemli adımlar da bulunmaktadır. Sadece psiko-motor becerilerin gelişimi değil, bebeklerin huzurlu bir ortama sahip olması için de bebek sakinleştirici müzik kategorisine dahil edilen melodiler ile bebeklerin rahatlatılması da süreç içerisinde önemli bir yere sahiptir.
Yapılan pek çok araştırmaya göre bebekler henüz 8 aylıkken duydukları müziklere aktif olarak tepki verme eğiliminde olabilmektedir. Bu anlamda bebeğe dinletilen müziğin türü de bebeğin davranış örüntülerini etkileyebilmektedir. Özellikle bebeklerin bu melodileri ortam ile ilişkilendirmesine bağlı olarak bebeklerde gözle görülür davranışların belirmesi oldukça olası bir durum olarak karşımıza çıkmakta.
Bu noktada farklı sorular gündeme geliyor elbette. Bebek sakinleştirici şarkılar nelerdir? Bebekler için dinlendirici uyku müzikleri olarak hangi parçalar seçilmelidir? Bu tip sorular için farklı görüşler olsa da ortak paydada klasik müziğin bebekler üzerinde olumlu bir etkisi olduğu düşünülmektedir. Özellikle enstrüman seçimi ve belirli bir kombinasyon ile ilgili görüşler Mozart parçalarının bebeğin zeka gelişimini etkileyebildiğini savunmaktadır.
Bebeklerde ve çocuklarda müziğin farklı ve belli başlı etkileri var. Sadece zihinsel değil dil gelişimi olarak da fayda sağlayabildiğini bildiren görüşler de hakim. Bunun yanı sıra özellikle gece uykuları için de yararlı olduğunu söylemek mümkün. Elbette bebeklerin doğru ve kaliteli bir uyku çekmesinin tek aracı bebek sakinleştirici müzik dinlemek değildir. Ancak oldukça yardımcı olduğu da yapılan araştırmalar içerisinde yer alabilmektedir diyebiliriz.
Müziğin dünya genelinde evrensel bir yapısının olduğunu kabul edebiliriz. Aslında her bebek işittiği müziğe bir şekilde tepki verir. Bu durumda müziğin evrensel yapısını destekler niteliktedir. Öyle ki çalan şarkıya sallanarak eşlik eden bebekleri görmek de bu anlamda mümkündür diyebiliriz.
Yazı İçindekiler
Bebek Gelişiminde Müziğin Faydaları
Müzik insanlık tarihinde geniş bir yere sahip toplumsal ve bireysel dinamiklerden biridir. Öyle ki savaşlara ağıtların yakılması, aşıkların birbirlerine serenat yapması gibi müziğin farklı yansımalarını gördüğümüzde müziğin de önemli bir ifade günün olduğunu söylemek oldukça önemli bir sonuçtur. Bunun yanı sıra dünyada ilk ruh sağlığı ile ilgilenen hastanelerin de müzikle tedavi yaptığını görmek mümkündür ki ülkemizde de buna uygun olan antik bir hastane örneğini görebilirsin.
Müzik bu denli güçlü bir etkiye sahipken, bebekler üzerinde etkisinin olmaması da beklenemez. Elbette tercih edeceğin müzik türü de önemli bir etmendir fakat genel anlamda daha huzurlu bebeklerin anahtarı olarak müziği görmek elbette mümkündür. Öyle ki kimi görüşler müzik dinletme seanslarının bebek için anne karnında başlaması gerektiği düşüncesini savunmaktadır.
Bebeği sakinleştiren müzikler farklı faydaları da beraberinde getirir. Bunlardan bir tanesi huzurlu ve dinlendirici bir ortam hazırlaması ve sakinleştirici etkisinin olmasıdır. Farklı bir noktada ise bebeklerin ileride geliştirecekleri dil becerilerinin dolaylı olarak etkilendiği görüşüdür. Dil becerilerinin gelişimine müziğin önemli bir katkısı olduğu söylenebilir.
Bebek ninni sesleri de aslında kültürel olarak aktarılan ve müzikten faydalanan bir olgudur demek mümkün. Bakıldığında geçmişten günümüze aktarılan ninniler, müzikal kalite anlamında oldukça dingin melodileri beraberinde getirir. Sözleri ile uygun olarak melodisi yanında bebeğin güvende olduğu uyuması gerektiği telkini ninninin sözleri ile bebeğe iletilir.
Tüm bu düşüncelerin yanı sıra yapılan bazı araştırmalar müziğin zihinsel gelişim ile de ilişik olabildiğini göstermektedir. Bu ilişikli durumun başında bebek sakinleştirici müzik Mozart melodileri karşımıza çıkabilmektedir. Özellikler klasik müziğin bebekler üzerindeki olumlu etkileri günümüzde hala araştırmalara kaynaklık ediyor diyebiliriz. Anne karnında işitme becerisi olmasa da dalgalar ile yayılan titreşimlerin bebekte etkili olduğu görüşü günümüze hakimdir.
Bebek Sakinleştirici Müzik ve Yaratıcılık
Müzik sadece ruhun gıdası değil, aynı zamanda bebek ve çocuklarda fiziksel gelişimin de önemli bir parçası olabilmektedir. Dil gelişiminde önemli bir etkisinin olduğunu söylemiştik. Bunun yanı sıra sadece dil gelişimi değil, duygusal gelişimde de önemli bir yer tutar. Bazı düşüncelere göre bebeklerin zihinsel gelişiminde yaratıcı bir etkisi olduğu yönündedir.
Müzik içerisinde oluşan daha doğrusu müziği oluşturan farklı ritimlerin bebeğin dikkatini çekmesi ile zihinsel bir süreç başlar diyebiliriz. Özellikle farklı ritimlerin bir arada olması dikkat çektiği kadar dikkatle algılanması gereken de bir birlikteliktir. Bu anlamda bebeğin algı gelişimine kolaylıkla katkı sağlayabilmektedir. Bunun yanı sıra 8 aylık bebek müzikleri yeni doğan bebeklere göre daha net algılamaya başlar.
Müziğin içeriğine bakıldığında matematikle ilişkili olduğunu görmek mümkündür. Özellikle nota sisteminin sistematik yapısı, bebeklerin bu farklı kombinasyonlardaki melodileri dinlerken beyinlerinde matematik ile alakalı olan bölümleri çalıştırabilmektedir. Bir bakış açısına göre bebek sakinleştirici klasik müzik parçalarının erken yaşlarda dinletilmesine bağlı olarak büyüyen çocukların analitik zekasının geliştiği, öğrenmeye ve algılamaya daha yatkın olduğu gözlemlenebilmektedir.
Müziğin duygu aktarma biçimlerinden bir olduğu düşünüldüğünde sakin müziklerin bebekleri nispeten daha sakin daha huzurlu bir yapı benimsediğini gösterebilmektedir. Bunun yanı sıra müziğin ritmini algılayan bebekler ritme eşlik etme eğilimi gösterebilir. Nitekim bir şarkı duyduğunda bebeğinin sallandığını hayal et. Aslında müziğe eşlik ettiğini görebilirsin.
Yenidoğan bebek sakinleştirici müzik ile bir araya geldiği anlardan bir süre sonra daha sosyal bir yapı benimseyebilir. Nitekim bu durum müziğin benzersiz ifade gücü ile ilgilidir. Bu bebeklerin sosyal olarak daha gelişkin yapılarının olduğu ve kendilerini daha rahat ifade edebildiklerini gösterebilmektedir.
Bebekler Sakinleştirici Müzik Nasıl Seçilmeli?
Bebekler için müzik seçimi yaparken gerekli bazı konulara dikkat etmende yarar var. Örneğin pek çok kişinin tavsiye ve görüşü sakin melodilerin seçilmesi üzerinedir. Temel sebebi duygu aktarımının müzik ile birlikte net bir tavra bürünebilme durumudur. Bunun yanı sıra sakinleştirici bebek şarkıları daha huzurlu bir ortam yaratmana da olanak tanır.
Aslında pek çok görüşün de savunduğu bir tercih olarak klasik müzik bu bağlamda yapılabilecek en iyi tercihlerden bir tanesi olabilir. Özellikle klasik müzik içerisinde melodinin farklı ritimler ve enstrümanlar ile buluşması bebek için ilerleyen yaşlarda daha güçlü bir hafızanın habercisi olabilmektedir. Önemli oranda zihinsel gelişim sağladığına inanan pek çok görüşün bulunduğunu da söyleyebiliriz.
Bebeklerin ya da erken çocukluk döneminin özelliklerinden bir tanesi de seslerin bebeğin çevreyi algılamasında önemli bir rol oynadığı yönündedir. Belki küçük Albert deneyini duymuşsundur. Bu deneyin detaylarına bakarsan aslında seslerin bebekler üzerinde ne denli önemli etkileri olduğunu da görebilirsin. Bebeklerde sesler ne denli huzurlu ve sakinse o denli olumlu etkisi olurken, yorucu yüksek sesli ve sert sesler de bir o kadar olumsuz etki bırakabilmekte.
Bunun en önemli kanıtı ise bebek Albert’a pek çok nesnenin verilmesi ve henüz ses olmayan bir ortamda tepkinin ölçülmesi ile başlar. Ardından Albert bir laboratuvar faresi ile bir odada baş başa bırakılır. Albert fareyi sever hatta yakalamaya çalışarak güler. Ardından fareye her dokunduğunda iki demirin birbirine vurma sesi çok yüksek tonda yankılanır. Art arda tekrarlanması ile birlikte küçük Albert artık ses olmasa da gördüğü her beyaz ve tüylü nesneden ağlayarak kaçmaya ve korkmaya başlar.
Basit bir örnekle de görüldüğü gibi sadece bebek sakinleştirici müzik dinletmek değil doğru sesleri seçmek bebeğin gelişimi için oldukça önemli bir unsurdur. Bu bağlamda klasik müziğin dingin ve sakinleştirici yapısı ile bebeklerin buluşması, ilerleyen süreçlerde olumlu yansımaların meyvesini almana yardımcı olabilir elbette.
Hangi Dönemlerde Müzik Dinletmeye Başlanabilir?
Bebekler için müzik dinleme egzersizleri oldukça faydalı görünmektedir. Diyen ebeveynler anne karnındayken bu ritüele başlayabilir. Bunun yanı sıra 0-3 yaş aralığında bebeklerde zihinsel gelişim oldukça önemlidir. Müzik dinleme yaşı olarak bu süreci belirlemek de oldukça uygun bir tercih olabilir diyebiliriz. Bunun yanı sıra yaştan daha önemli olan müzik seçimidir. Özellikle ilerleyen yaşlarda çocukların bir enstrüman ile ilgilenmesi de önemli bir katkı sağlar.
Bebeklerin ilk doğduğun andan itibaren önünde olan birkaç yıl içerisinde beyin nöronları önemli oranda gelişir. Nöronlar arası bağlantıyı sağlayan sinapsların de gelişim kaydettiğini göz önünde bulundurursak bu süreçte bebek sakinleştirici müzik dinletmek önemli bağlantıların sağlanmasına ve zihinsel olarak önemli bir gelişimin kaydedilmesine de zemin hazırlar diyebiliriz.
Müzik yani sesler çevresel olarak bebekler için en önemli uyaranlardan bir tanesidir. Bu noktada mesajları da iyi vermek gerekir. Özellikle bu durum anne karnında başlar ve 3 yaşa kadar hızını kesmeden devam eder. Müziğin uyarıcı gücü de bebeklerin bilişsel gelişimine önemli katkılarda bulunmaktadır. Bebekler için uyku şarkıları seçiminin doğru yapılması ile birlikte bebeğin sağlıklı ve huzurlu bir uyku haline girmesi önemlidir. Aynı şekilde bebeklerin rahatlaması için beyaz gürültü şeklinde sesler de kullanılabilir.
Özellikle uyku bebek gelişiminde büyük yer tutar. Bu anlamda sakin bir gece uykusu bebek gelişimine olumlu katkılarda bulunur. Yapılan çalışmalara bakıldığında sakinleştirici müziklerin seçimi bebeklerin ilk aylarında beyninin farklı yönlerini çalıştırarak doğru bir gelişime de kapı aralar sonucuna ulaşmıştır. Bu bağlamda bebek sakinleştirici uyku müziği oldukça önemlidir.
Bebek Ebeveyn İlişkisinde Müzik
Müzik sadece bilişsel gelişimi değil aynı zamanda bebeklerin sosyal becerilerini de geliştirir. Ancak en önemli olan bağlar arasında yer alan ebeveyn ilişkisi için oldukça kritiktir. Öyle ki müzik ile birlikte bebek ile kurduğun yakınlığın güvenliğini arttırman da mümkündür. Farklı aktiviteler ile birlikte bebek ile ilişkini doğru biçimde yönlendirmene olanak tanır.
Örnek olarak bebek için ninni sesi oldukça önemlidir. Hele de ebeveynlerinin sesinden dinlediği sakinleştirici bir ninni, pek çok şarkıdan daha iyi bir telkindir diyebiliriz. Hem güvenli bağlanmaya teşvik olarak algılayabilir hem de bebek ile birlikte yapılan sosyal bir aktivite olarak görülebilirdir. Bu bağlamda her akşam ninni söylemek hem ağlayan bebeği sakinleştirmek hem de sağlıklı bir ilişkinin temelini atmak için uygun bir yöntem olabilmektedir.
Bunun yanı sıra birlikte bir müziği dinlemek de beraber yapılan bir aktivite olarak değerlendirilebilir. Bunun yanı sıra ilerleyen yaşlarda beraber bir şarkıya eşlik etmek de ilişkisel olarak katkı sağlayacaktır. Bebeğin mutlaka şarkıya sözler ile eşlik etmek zorunda değil elbette. Ancak dans hareketleri de bir eşlik etme biçimidir bunu unutmamalısın.
Bebeğin ilerleyen yaşlar için estetik duygusuna da katkı sağlaması bakımından müzik önemli bir dinamiktir. Farklı aktiviteleri müzik ile birlikte kategorize edebilirsin. Örneğin banyo yapmak için, uyumak için ya da dışarıda dolanmak için farklı şarkıları bir araya getirmen mümkün. Böylece aranızda bir iletişim aracı olarak da müziği kullanabilirsin.
Uyku öncesi hazımsızlık, huzursuzluk gibi sorunlar için de uygun melodilerin özellikle klasik eserlerin dinletilmesi bebek için önemli katkılar sağlayabilmektedir. Bu bağlamda doğru bir şarkı listesi ile daha huzurlu bir bebeğin olabilir.