Sağlık Bakanlığı’nın hazırlamış olduğu aşı takvimine göre bebeklere yapılan zorunlu aşılar büyüme çağında bulaşıcı hastalıklara karşı koruma sağlamaktadır. Bakanlık tarafından hazırlanan bu programa göre zorunlu bebek aşıları doğumdan itibaren başlamakta ve 13 yaşında son aşı yapılmaktadır. Bu süreçte bebeğinizin enfeksiyon hastalıklarına karşı bağışıklık kazanması için aşılarını takip etmeniz ve zamanında yaptırmanız oldukça önemlidir.
Bebeklere Vurulan Aşılar Nelerdir?
Yeni ebeveynler çocuklarının sağlığı için bebek aşıları nelerdir merak etmektedirler. Aşı takvimine göre Türkiye’de yapılan aşılar, çocukları hepatit A, hepatit B, verem, difteri, boğmaca, çocuk felci gibi bulaşıcı hastalıklara karşı korumaktadır. Ayrıca kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği hastalıklarına karşı da koruyucu aşılar uygulanmaktadır. Bu aşıların dışında KPA isimli aşı çok tehlikeli bir hastalık olan zatürreye neden olan pnömokok isimli bakteriye karşı bağışıklık oluşması için yapılmaktadır. Beşli karma aşı olarak bilinen DaBT-İPA-Hib isimli aşı difteri, aselüler boğmaca, tetanos, inaktif polio (çocuk felci) ve Hemofilus influenza tip B için koruyucu özelliktedir. Bu aşının içinde yer alan Hib aşısı özellikle 5 yaş altındaki çocukları etkileyen ve menenjit, bronşit, kulak enfeksiyonları gibi ciddi hastalıklara neden olabilen Hemofilus influenza tip B isimli bakteriye karşı uygulanmaktadır. Bu bakteri kanda enfeksiyona yol açabilmekte ve ciddi enfeksiyon durumunda ağır tedavi gerektirmektedir (1). Yine beşli karma aşı içerisinde bulunan inaktif polio aşısı (İPA) çocuk felcini önlemek için uygulanmaktadır. Poliovirus isimli virüsün neden olduğu çocuk felci hastalığı, omuriliği etkileyerek felç durumunun oluşmasına neden olmaktadır (2). Çocuk felcinin önlenmesi için ülkemizde beşli karma, dörtlü karma ve oral polio aşısı yapılmaktadır. Bu aşıların sadece ülkemizde değil tüm dünyada uygulanıyor olması sayesinde çocuk felcinin görülme sıklığı ciddi derecede azalmıştır. Aşı takviminde yer alan aşılar sadece çocuk felcinin değil diğer hastalıkların da görülme sıklığının azalmasını sağlamıştır.
Aşı Takvimindeki Bebek Aşıları Hangi Aylarda Yapılır?
Bebeklerinin sağlıklı bir yaşam sürmesini isteyen ebeveynler, “Bebek aşıları hangi aylarda yapılır?” sorusunu doktorlara sıkça sormaktadır. Bu aşılar bebeğin sağlıklı gelişimi için önemli olup belli zamanlarda uygulanmaktadır.
- Çocukluk dönemi aşı takviminde yer alan yenidoğan bebek aşıları, hepatit B hastalığına karşı bebekleri korumaktadır. Hepatit B aşısı doğumda, 1. ayın sonunda ve 6. ayın sonunda yapılmaktadır.
- BCG yani verem aşısı, 2 aylık bebeklere uygulanır ve tek doz olarak yapılır.
- Beşli karma aşısı, 2 aylık, 4 aylık ve 6 aylıkken yapılır. Rapel yani pekiştirme dozu da 18. ayın sonunda uygulanır.
- KPA (Konjuge Pnömokok Aşısı), yine 2 ay ve 4 aylık bebeklere uygulanır. Rapel dozu ise 1 yaşında yapılmaktadır.
- KKK (Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak) aşısı, 12. ay ve 48. ayın sonunda uygulanmaktadır. Ayrıca riskli bölgelerde hastalıklara karşı korunma sağlanması için 9.-11. ayda ilave bir doz uygulaması yapılmaktadır.
- Dörtlü karma aşısı sadece pekiştirme dozu olarak 48. ayın sonundaki çocuklara vurulmaktadır.
- OPA olarak bilinen Oral Polio Aşısı, bebeklerin ağzına damlatılan bir aşı olup 6. ay ve 18. ay sonunda yapılmaktadır.
- Td (Erişkin tip tetanos difteri) aşısı, 13 yaşındaki çocuklara vurulmaktadır.
- Hepatit A aşısı, 18 ve 24. ay sonunda uygulanır.
- Suçiçeği aşısı 12. ayın sonunda tek doz olarak yapılmaktadır. (3)
Zorunlu Bebek Aşıları Nerede Yapılır?
Ülkemizde bebek aşılarının büyük çoğunluğu aile sağlığı merkezlerinde aile hekimlerinin gözetimi altında yapılmaktadır. Ayrıca toplum sağlığı merkezlerinde, sağlıklı hayat merkezlerinde, göç sağlığı merkezlerinde ve seyahat sağlığı merkezlerinde de aşılar uygulanabilmektedir. Aşı uygulaması bu merkezlere ek olarak hastanelerde de yapılmaktadır.
Bebeğinizin gelişim süreci boyunca Happy Fam uygulamasını takip ederek pek çok bilgi ve tavsiyeye kolayca ulaşabilirsiniz.
Kaynakça:
1 https://www.cdc.gov/vaccines/hcp/vis/vis-statements/hib.html
2 https://www.cdc.gov/vaccines/hcp/vis/vis-statements/ipv.html