Ağlamak, özellikle yaşamın ilk aylarında, bebeğin kendini ifade edebilmesi için mümkün olan tek yöntemdir. Bebek genellikle 0-3 ay arasında diğer dönemlere kıyasla daha fazla ağlar ve acıkma, alt değişimi, gaz sancısı, uyku isteği gibi önemli ihtiyaçlarını bu şekilde ifade etmeye çalışır. Bu dönemde bebeğin günde 2 saate kadar ağlaması normal kabul edilir (1) ancak günde iki saatten daha fazla ağlamalar akla bazı sağlık problemlerini getirmelidir. 0-3 aylık bebeğin günde 3 saati bulabilen, haftada 3 günden fazla tekrarlayan ve 3 hafta boyunca devam eden ağlama krizleri tıp literatüründe “Kolik Bebek” olarak tanımlanır ve profesyonel tedavi gerektirebilir (3). Bu doğrultuda anne babanın bebeğini dikkatli izlemesi ve onun ağlayarak verdiği ipuçlarını yakalaması, ağlamasının ne kadar sürdüğünü ve hangi durumlarda kesildiğini yakın takip etmesi önemlidir. Bebeğin “Kolik Bebek” tanımı dışında kalan ağlamaları sağlıklı bebek ağlaması olarak kabul edilir ve bu dönemlerde ağlayan bebeği sakinleştirmek için yapılanlar doğru planlanmalı, girişimler hem bilimsel çalışmalarla desteklenmeli hem de bebeğe özgü olmalıdır.
Ağlayan Bebeği Sakinleştirmek İçin Neler Yapmalısın?
Ağlayan bebeğini sakinleştirmek için öncelikle onun ağlayarak ifade etmeye çalıştığı problemi fark etmelisin.
- Acıkmış olabileceğini göz önünde bulundur ve öncelikle bebeğini beslemeyi dene.
- Alt değişimi ihtiyacını değerlendir ve altı kirli ise temizleyip bebeğini rahatlat.
- Son beslenmeden sonra gazını çıkarıp çıkarmadığını kontrol et, gaz sancısının bebeklerin en sık ağlama nedenlerinden biri olduğunu unutma.
- Ortam sıcaklığını kontrol et, bebeğin üşüyor ya da sıcaktan bunalmış olabilir.
- Ağrısı olmadığından emin ol, 4 aydan sonra diş çıkarma döneminin başlayacağını ve bu dönemde bebeğin ağrı hissederek huysuzluk edebileceğini göz önünde bulundur.
- Onu kucağına al ve sakinleştirmek için yumuşak bir ses tonuyla konuşmayı dene; bebeğin senin sesini gergin bir tonda duyduğunda gerilirken sakin bir tonda duyduğunda ise sakinleşecektir.
- Sevdiği bir ninniyi veya duymaktan hoşlandığı bir sesi kullan, beyaz gürültü bebeğinin ilgisini çekerek sakinleşmesine yardımcı olabilir.
- Dikkatini bir oyuncağa ya da ilgisini çeken bir nesneye yönlendirmeyi dene.
- Bebeğimin sakin olması için ne yapmalıyım diye düşünüyorsan bebeğinle sık sık konuş, ağlama krizleri yalnızca bebeğinin sosyalleşme, iletişim kurma ihtiyacından kaynaklanıyor olabilir.
- Bunun yanı sıra bazı durumlarda bebeğinin aşırı uyarandan/ilgiden rahatsız olmuş olabileceğini göz önünde bulundur, yaklaşık 30 dakika boyunca susturulamayan bebeklerin sessiz ve loş ışıklı bir odada yatağa yatırılması ve çevresel uyaranlardan uzaklaştırılması faydalı olabilir. (2)
Bebek Sakinleştirme İşleminin İlk Adımı: Annenin Sakinleşmesi
Bebekleri kucaklamak ve sarılmak; açlık, alt değişimi, gaz şikayeti, uyku ihtiyacı, oyun isteği gibi rutin gereklilikleri doğru zamanda ve tutarlı şekilde karşılamak; bebekle sözel ve dokunsal olarak devamlı iletişim halinde olmak güven duygusunu artırır ve bebeğin hızla sakinleşmesini sağlar (1, 2). Ancak bebek ağladığında anne onu yatıştıramaz ve kaygı ile kontrol kaybı yaşarsa bu noktada anneden beklediği güven duygusunu alamayan bebek daha çok ağlamaya, kendini ifade edebilmek için adeta çırpınmaya başlayacaktır. Bu doğrultuda bebek sakinleştirme konusunda atılacak ilk adım annenin sakinliğini koruyarak bebeğin ihtiyaç duyduğu güvenli ortamı yaratması olmalıdır. Anne ve baba zamanla bebeğin ağlama saati, şekli ve süresinden ne tür bir ihtiyacı olduğunu anlamaya başlar. Bu süreç gerçekleşene kadar sakin kalmalı, bebeğini tanımak için kendine zaman vermeli ve onun kendini yalnızca ağlayarak ifade edebileceğini göz önünde bulundurarak ağlama krizleri karşısında paniğe kapılmamalısın.
Bebeğinle birlikte geçireceğin zamanı onun ihtiyacına yönelik aktivitelerle planlayarak hem karşılıklı iletişiminizi destekleyebilir hem de bebeğinin daha sosyal hissetmesini sağlayarak ağlama krizlerini önleyebilirsin. Anne-bebek etkileşimini destekleyen çok sayıda uygulama ve içerik için Happy Fam uygulamasını indir.
Kaynakça:
(1): https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/683169