Bebeklerde el göz koordinasyonu bebekler tarafından görülen bir cismin elle kontrol edilmesinin ardından kullanımı şeklinde açıklanabilir. Bu kontrol işlemi, basit bir yetenek gibi görünse de insanların sahip olduğu en önemli becerilerden bir tanesidir. En temel ve en önemli kazanımlardan bir tanesi olarak kabul edilen el ve göz koordinasyonu, henüz bebeklik döneminde olan bebeğine kazandırabileceğin bir alışkanlıktır. Öncelikle, birbirinden farklı ebatlarda ve ölçülerdeki eşyalar edinerek bebeğin için bu yönde bir adım atabilirsin. Daha sonra, bebeğinin dikkatini çekmesi için bu eşya ve objelerin renklerini ve şekillerini ona hitap edecek şekilde tercih etmelisin. Beyin gelişim süreci bebeğinin ilk altı ayında gerçekleşir. Altıncı aydan itibaren bebeğinin farklı cisimlere dokunmak istediğini görebilirsin. Eşya ve objeleri kontrol etmeye meyilli olan bebeğin için belli hareketleri yaptırarak el göz koordinasyonuna katkıda bulunabilirsin. Çünkü bebeğin, altıncı ayından sonra, el ve göz koordinasyonunu kazanmaya başlar.
Bebeğinin görsel motor becerilerini geliştirmek için tasarlanan oyuncak seçeneklerini gözden geçirebilirsin. Çünkü bebeklerde el göz koordinasyonu sağlanması için belli legolar, objeler ve oyuncaklar geliştirilmiştir. El göz koordinasyonu geliştiren oyunlar da etkilidir. Yıldız, hilal, kalp, kare, dikdörtgen, üçgen, daire ve altıgen gibi birçok farklı şekildeki legoları bebeğin için satın alabilirsin. Lego parçalarını ise uygun boşluklardan geçirdikten sonra, kutu içine atarak oynanabilen gelişim oyuncakları el göz koordinasyon gelişimi için önemlidir. Farklı şekillere sahip olan bu oyuncaklar, bebeğin için son derece yararlıdır. Bu yönde geliştirilen setlerde bir tane kutu ve çok sayıda lego parçası yer alır. Bebeklerde el göz koordinasyonu ise bu parçalar ile sağlanır. Bebeklerin yanı sıra, küçük çocuklar da bu şekilleri kullanarak motor gelişimlerine katkıda bulunabilirler. Legoları oyuğundan geçiren bebeğinin motor gelişimi de artacaktır. Oyuncakların yanı sıra sosyal bebekler için öyle güzel bebek oyunları geliştirebilirsiniz ki aynı zamanda bebeğinizin motor becerileri de gelişir.
Yazı İçindekiler
Bebeklerde El Göz Koordinasyonu Ölçülür?
Bebeğinin farklı cisimlerle olan teması, koordinasyon becerilerinin gelişmiş olduğunu gösterir. Bebeklerde el göz koordinasyonu gözlemlemek için objeler ile olan ilişkisi kontrol edilebilir. Bebeklerdeki koordinasyonu ölçmek için herhangi bir cihaz yoktur. Bebeklerde el göz koordinasyonu etkinlikleri ölçüm için yararlı olabilir. Ancak bebeğinin yeterli düzeyde koordinasyon becerisine sahip olup olmadığını anlamak için eşyalarla olan ilişkisine bakabilirsin. Eğer bebeğin bu anlamda eksiklik yaşıyorsa, ilk olarak uzman bir hekime başvurmalısın. Farklı fiziksel hastalıkların belirtileri olarak el göz koordinasyon bozukluğu örnek verilebilir. Aynı zamanda, bebeğinin gelişim sürecindeki doğal duraksamalardan kaynaklanan koordinasyon bozukluğu da olabilir. Bu durumu anlamak bebeğinin için el ve göz koordinasyonuna dikkat etmelisin. Belli bir dönem bebeklerin el göz koordinasyonu konusunda birtakım eksiklikler yaşaması olası bir durumdur. Ancak bu durum, sürekli hale geldiğinde mutlaka bir uzmandan yardım alman gerekir. Bebeğinin bu yönde beceri kazanması için aceleci davranmamalısın. Sabırlı davranarak ve sürekli bebeğini gözlemleyerek, el ve göz koordinasyonunun ne durumda olduğunu anlayabilirsin. Bebeğinin koordinasyon yeteneğini ise belli durumları gözden geçirerek gözlemleyebilirsin.
Öncelikle, çıngıraklar, küçük el Legoları, pelüş oyuncaklar ve benzeri objeleri tek avucu içinde tutup tutmadığına bakabilirsin. Bebeğini kucağına aldığında sana bakarken elini yüzüne götürüp götürmediği de son derece önemlidir. Bebeklerde el göz koordinasyonu olup olmadığını anlaman için elinde bir eşya varken gözlerini nasıl kontrol ettiğine bakmalısın. Aynı zamanda, bir eşyadan gözlerini ayırmıyor ve ellerini o yöne doğru uzatıyorsa, el ve göz koordinasyonu var demektir. Bebeğinin el ve göz koordinasyonunun iyi olması için ona bu yeteneğini geliştiren oyuncaklar almalısın. Bu oyuncaklar sayesinde, ileriki aşamalarda bebeğin yetenekli işlerde görev alabilir. Bebeklerde el göz koordinasyonu sağlanmış olması, zekâ gelişimini de olumlu yönde etkiler.
Bebeklerde El Göz Koordinasyonu için Hangi Oyuncaklar Tercih Edilmeli?
Bebeklerde el göz koordinasyonu gelişmesi için görsel motor becerilerini geliştirecek oyuncaklar tercih etmelisin. Motor becerilerinin gelişmesi amacıyla tasarlanan oyuncakların başında şekilli Lego’lar gelir. El göz koordinasyonu geliştirme için bu tür ürünlerden destek alınabilir. Legoların farklı şekillerde olması, bebeğinin şekilleri öğrenmesi açısından da son derece önemlidir. Legolu oyuncakların renkleri de dikkat çekici olmalıdır. Böylece ilgi çeken renklerin takibinin yapılabilmesi mümkün olur. Bebeğinin ilgi çekici renkleri takip etmesi onun için verimli olacaktır. Bu nedenle, renkli ve canlı renklerin hâkim olduğu Legoları tercih ettiğinde, bebeğin daha kolay bir şekilde el göz koordinasyonu kazanacaktır. Bultak olarak adlandırılan oyuncaklar, ince motor becerisine bir hayli katkıda bulunur. Bultaklarda, genellikle bir tane zemin platformuna yer verilmiştir. Bu oyuncaklarda 3 ya da 4 tane silindir de yer alır. Platform üstünde sabit olarak yer alan silindirler, aynı boyuttadır. Oyuncağın asıl parçaları ise birbirinden farklı şekillere sahip olan tahtalardır. Bebek koordinasyon oyunu türleri değişkenlik gösterebilir.
Bu oyuncaklarda 10 tane tahta, 10 üçgen ve 10 adette daire şeklinde tahta yer almaktadır. Aynı zamanda, altıgeninde yer aldığı tahtalı oyuncaklar seçenekler arasındadır. Bebeklerde el göz koordinasyonu ise bu tahtaların doğru boşluklara geçirilmesiyle sağlanacaktır. Örneğin, bebeğine daire tahtayı verdiğinde, kendisi bu tahtayı yine daire tahtanın içine soktuğunda, doğru bir gelişim aşamasında olacaktır. Aynı şekilde, üçgen, altıgen, kare gibi tahtaların da kendi boşluklarının içine yerleştirilmesi gerekir. Eğitici olan bebek oyuncaklarını satın alırken, mutlaka geometrik şekillere yönelmelisin. Aynı zamanda, bebeğinin fiziksel olarak meşgul olmasına yardımcı olan oyuncaklar tercih etmelisin. Bebeğinle birlikte bu oyuncaklarla oynadığında ise onunla aranda koparılmayacak bir bağ kurmuş olursun. Çünkü bebeğinle oynayacağın oyunlar, onunla geçireceğin verimli vakitler anlamına gelir. Dolayısıyla mutlaka bu eğitici oyuncaklarla bebeğinle birlikte oynamalısın.
Bebeğin El Göz Koordinasyonu Nasıl Gelişir?
Bebeklerde el göz koordinasyonu gelişimi, ebeveynler için büyük bir öneme sahiptir. El göz koordinasyonu egzersizleri yapılabilir. Okul öncesi dönemde el ve göz koordinasyonu sağlanması da önem arz eder. Bu gelişimin desteklenmesi için bebeklik ve erken çocukluk döneminde doğru teknikler ve oyuncakların kullanılması gerekir. Bebeğinle birlikte yapacağın aktiviteler, onun el ve göz koordinasyonuna katkıda bulunacaktır. Bu aktiviteler, bebeğinle uzun süre ilgilenmeni gerektirecek oyunlardır. Örneğin, bebeğinle oyuncakları renklerine göre sıralayabilirsin. Bu sıralama son derece pratik ve eğlenceli aktivitelerdir. Bebeğinin renklere aşina olması ve renkleri yavaş yavaş benimsemesi için renk sıralaması yapabileceği oyuncaklar tercih etmelisin. Geometrik şekilli olarak tasarlanan oyuncakları da el göz koordinasyonuna katkı sağlamak için satın almalısın. Aynı şekilde geometrik şekilleri de sınıflandıran bebeğin gelişimini artıracaktır. Renk sınıflandırması gibi işlemleri bebeğinle birlikte yaptığında, renk farklılıklarını bebeğin fark edecektir. El göz koordinasyonu çalışmaları gerekli olabilir. Aynı zamanda, birbiriyle aynı olan cisimler arasında da bir ilişki kuracaktır.
Sahip oldukları şekillere göre objelerin sınıflandırılması da son derece etkili bir oyun olacaktır. Farklı renklerde olan oyuncakların, renk farklılıkları olsa da aynı renkteki oyuncakları bir araya getiren bebeğin bu oyuncaklar arasında ilişki kuracaktır. Bebeklerde el göz koordinasyonu gelişimi ise bu ilişkinin kurulmasıyla mümkün olacaktır. Şekilsel açıdan birbiriyle aynı olan objelerin farklılıkları da bebeğin tarafından fark edilecektir. Zihinsel beceri ise bu oyuncaklar sayesinde kazanılacaktır. El ve göz koordinasyonu gelişen bebeğinin zihinsel gelişimi de artacaktır. Bu aktivitelerin tamamı bebeğinin ince motor becerisine de katkıda bulunur. Bu aşamada, bebeğini gözlemlemek de önemli bir durumdur. Bebeğinin el göz koordinasyonu zayıf olursa, gelişimine fayda sağlayacak seçimler yapabilirsin. 0 12 aylık dönemde motor gelişim evreleri o kadar incedir ki adeta bebeğinde her gün bir yenilik görebilirsin. Bu yüzden bu aşamaları atlamadan bebeğine fayda sağlamak oldukça önemlidir.
Bebeklerdeki El Göz Koordinasyonunun Zayıf Olması Durumunda Ne Olur?
Bebeklerde el göz koordinasyonu yeterli düzeyde gelişmemişse, bebekte kronik kemik ve kas hastalıkları meydana gelebilir. Bu nedenle, bebeğinin el ve göz koordinasyonunun yeterli düzeyde gelişmiş olduğundan emin olmalısın. Bu eksiklikten kaynaklı olarak ise birtakım rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Kemik iliği kanseri, kemik dokusunda yapısal bozukluklar, eklem iltihaplanmaları gibi yapısal eksikliklerin meydana gelme riski el göz koordinasyon eksikliğinde mümkün olmaktadır. Bunun yanı sıra, astigmat, katarakt, miyop ve hipermetrop gibi bir takım göz hastalıkları da koordinasyon zayıflığından kaynaklı olarak oluşabilmektedir. Bebeğinin el ve göz koordinasyonu, onun vücut sağlığı için son derece önemlidir. Ancak motor becerilerini bir arada kullanamayan bebeğin için uzman bir hekimden de destek alabilirsin. Ancak her bebeğin görsel motor koordinasyon becerileri farklı olabilmektedir. Farklı süreçleri kapsayan el ve göz koordinasyon becerilerinin gelişim süreçleri de farklıdır. Bu nedenle, bebeğin için sabırlı davranarak, bu yeteneği kazanması için ona yardımcı olmalısın. El göz koordinasyonu okul öncesi sağlanabilir.
Genellikle, bebeklerin çoğu henüz 3 aylıkken bu becerileri göstermeye başlar. Bir kısmı ise 6 aylık olana kadar el göz koordinasyonunu tamamlayamamaktadır. Ancak senin sabırsız olman bebeğini tedirgin edeceği için bu yeteneği kazandırırken mutlaka sabırlı olmalısın. Bebeklerde el göz koordinasyonu kazandırılırken, sabırlı olunmalı endişeden ise uzak durulmalıdır. Fazla endişeye kapılırsan, bu süreçte bebeğine yardımcı olamazsın. Onun gelişim sürecinde öfkeye kapılmamalı son derece sabırlı olmalısın. Böylece bebeğin için doğru bir gelişim süreci izlemiş olursun. El göz koordinasyonu becerileri gelişmelidir. Bebeğinin gelişim sürecini takip ederek, onun durumuna uygun gelişim oyuncakları tercih edebilirsin. Tercih edeceğin oyuncaklar, bu beceriyi destekleyici nitelikte olmalıdır. Bu durum, bebeğinin doğru bir gelişim süreci içine girmesine de yardımcı olur.
Bebeklerde Motor Becerilerinin Gelişimi için Neler Yapılmalı?
Bebeklerde el göz koordinasyonu bebeğinin motor becerilerinin gelişim durumuna bağlıdır. Genel olarak, bebeklerde motor gelişimi kas ve sinir yapısının düzgün gelişimiyle ilgilidir. Bu gelişimin desteklenmesi ise çevresel faktörlere de bağlıdır. Tek başına sinir kas yapısının gelişimini beklemek yanlış bir tutum olur. El göz koordinasyonu önemi büyüktür. Bu nedenle, bebeğinin motor gelişimine katkıda bulunacak ebeveyn rolüne bürünmelisin. Öncelikle, bebeğinin bir nesneyi tutmasına önem vermelisin. Senin için önemli olmayan bu hamle bebeğin için büyük bir adımdır. Aynı zamanda, bebeğinin küçük kas gelişimi bir objeyi kavramasıyla ilişkilendirilebilir. Bu nedenle, obje tutma hareketlerinin tekrarlanması bebeğin için önemli bir durumdur. Bebeğinin nesne ya da oyuncaklardan zarar göreceğini düşünmen de yanlış bir tutum olur. Örneğin, düşecek diye bebeğini sürekli kucağında tutman onun yürümesini geciktirecektir. Eğer bebeğin temel hareketler dönemine geldiyse kaba motor gelişimiyle ilgili oyunlar oynaman doğru olacaktır.
Bebeğinin önüne küçük nesneler koyarak, onlara uzanmasın için teşvikte bulunabilirsin. Bebeklerde el göz koordinasyonu bu gibi küçük unsurlara bağlı olarak geliştirilebilir. Bu yönde yapacağın küçük oyunlar, bebeğinin motor gelişimine katkıda bulunacaktır. Bebeğin, yeni kazandığı yetenekleri kullanabilmek için eğitici oyuncaklara da ihtiyaç duyar. Çünkü eğitici oyuncaklar, bebeğinin motor becerisini geliştirmeye yardımcı olur. İnce motor egzersizlerini destekleyen çeşitli el ve ayak parmak hareketleri de gelişime katkı için son derece önemlidir. Parmak germe, açma gibi hareketler sayesinde, bebeğinin küçük kas becerilerini geliştirecektir. Bebeklik döneminde kazanılacak bu motor gelişimleri, çocukluk döneminde makas ve benzeri objelerin kullanımı konusunda kolaylık sağlar. Örneğin, anaokulu çağına gelen çocuklar, resim yapmayı bir hayli severler. Bebeklik döneminde kazandıracağın ince motor becerilerinin ileriki aşamalarda büyük avantajlar sağlayacağını söyleyebiliriz. Bu nedenle, mutlaka bebeğin için doğru teknikler ile el göz koordinasyonu sağlayan oyuncakları kullanabilirsin.