Uyuyan bebeklerin zaman zaman gülümsemesi, gözlerini hızla hareket ettirmesi veya gözlerinin seyirmesi, hemen herkes gibi çiçeği burnunda annelerin de dikkatini çeker. Derin uyuyan yetişkinlerde de zaman zaman görülen bu hareketler, kişinin rüya gördüğünün göstergesidir. Peki, bebekler rüya görür mü? Bu yazımızda bebeklerin gizemli dünyasının kapısını aralıyoruz.
Bebekler Rüya Görür mü?
Sabırsızlıkla geçen gebelik döneminin ardından bebeğini dünyaya getiren anneler zamanın eskisinden daha hızlı geçtiğini fark edebilir. Bebeğin bakımı ve beslenmesi ile oluşan telaş, uyuduğu sırada bile pek çok farklı düşünceyi beraberinde getirir. Peki ya rüyalar? Yetişkinler için bile anlaması zor olan rüyalar, neredeyse henüz hiçbir şey bilmeyen yenidoğan bebeğin de görebileceği bir şey midir? Ya da bebekler ne zaman rüya görmeye başlar?
Bebeklerin rüya görüp görmedikleri ve eğer görüyorlarsa ne gördükleri uzun zamandır merak konusu. Henüz konuşamayan ve kendini ifade edemeyen bir bebeğin rüya görüp görmediği konusunda pek çok farklı araştırma yapılmıştır. Ancak günümüzde dahi yenidoğan bebeğin beyninde neler olup bittiği tam olarak anlaşılamamıştır. Dolayısıyla bir bebeğin rüya görüp görmediği ya da bebekler rüyasında ne görür sorusunun yanıtı da henüz açıklanabilmiş değildir. Ancak bazı tahminler, bu gizemli dünyanın sır perdesini biraz aralayabilir.
Yenidoğan bebeklerin uyku döngüleri yetişkinlerden farklıdır. Peki, gün içinde neredeyse 15 saat uyuyan bebekler ne zaman rüya görür? Yapılan tahminlere göre eğer bebekler gerçekten rüya görüyorsa bu, en sık yaşamlarının ilk 2 haftalık döneminde gerçekleşir. Bu tahminin ortaya atılmasındaki temel neden, REM uykusudur. Rapid Eye Movements (REM) yani hızlı göz hareketlerinin bulunduğu uyku aşaması, vücudun tamamen gevşediği ve beynin son derece aktif olduğu bir dönemdir. Uykudaki REM dönemi, yetişkinlerde toplam uyku süresinin yaklaşık %20’sini oluşturur. İşte yetişkinler tam da bu dönemde rüya görür. Ancak Amerikan Pediatri Akademisi’nin yürüttüğü bazı tahminlere göre yenidoğan bebeklerin uykularının yaklaşık yarısını REM döneminde geçer. Bu da bebeklerin hem sizden hem de diğer tüm yetişkinlerden daha fazla rüya gördükleri anlamına gelebilir.
Bebekler Ne Zaman Rüya Görmeye Başlar?
Bebeklerin rüya görüp görmedikleri henüz bilimsel olarak netlik kazanmış değil. Bu konuda net bir fikir birliği olmadığı ve bebek uykusu üzerinde yeterince araştırma olmadığı için bebeklerin rüya görüp görmediği ancak tahminler ile açıklanabilir. Buna ek olarak bebekler kendilerini ifade edemedikleri ve rüyaları dışarıdan izlenmediği için yapılabilen tek çalışma, onların rüya görme ile ilgili biyolojik süreçlerini takip etmektir. Bu konuda varılan genel kanı, bebeklerin yaklaşık 2 yaşında rüya görmeye başladıkları yönündedir. Ancak henüz yeni yürümeye başlayan bebeklerin bu dönemde gördüğü rüyaların da yetişkinlerinki kadar zengin olmadığı düşünülür. Farklı bir deyişle 2 yaş dönemindeki rüyalar fotoğraf kareleri şeklinde olabilir. Bu da çocukların zihinsel ve bedensel gelişimi ile ilişkili olabilir.
Yetişkinler dahi istisnalar haricinde rüya gördüğünün farkına varmazlar ve rüyalarını çoğu zaman hatırlamazlar. Dolayısıyla 2 ya da 3 yaşındaki bir bebek de eğer uyurken bir rüya görüyorsa büyük ihtimalle bunu hatırlamayacaktır. Ancak fetal ultrasonlarla yapılan bazı çalışmalarda, tıpkı yetişkinler gibi bebeklerin de REM ve Non-REM uyku dönemlerini yaşadıkları sonucuna varılmıştır. Bir başka çalışma da bu durumu destekler niteliktedir. Bir bilim dergisinde yayınlanan makaleye göre; gebeliğin 28 ila 30. haftaları arasında bebeğin REM hareketlerinin tespit edilebilir olduğu belirtilmiştir. Aynı çalışmada hamilelik haftaları ilerledikçe REM uyku periyotlarının arttığı da görülmüştür. Dolayısıyla bebekler rüya görüyor mu sorusu hala aydınlatılabilmiş değildir.
Bebeğiniz uykusu hakkında aklınızdaki soru işaretlerinin cevaplarını mı arıyorsunuz? Bebeklerin uyku süreçleri ile ilgili pek çok sorunun yanıtlandığı Happy Fam uygulamasına siz de hemen göz atın!
Kaynakça:
1 https://www.healthline.com/health/parenting/baby-dreaming#infant-dreams
2 https://www.todaysparent.com/baby/baby-sleep/do-babies-dream/
3 https://www.happiestbaby.com/blogs/toddler/kids-dreams
4 https://www.parents.com/baby/development/what-do-babies-dream-about/
5 https://www.theatlantic.com/family/archive/2018/09/do-babies-dream/570607/